Planeti që kthehet në yll mund të ofrojë një pamje të shkurtër të fundit të Tokës

Për herë të parë astronomët kanë identifikuar një planet që po shkon drejt një përplasjeje kataklizmike me diellin e tij të plakur, duke ofruar potencialisht një paraqitje të shkurtër se si Toka mund të përfundojë një ditë.

Në një studim të ri të botuar të hënën, një ekip studiuesish me bazë kryesisht në SHBA thanë se shpresojnë se ekzoplaneti i dënuar Kepler-1658b mund të ndihmojë të hedhë dritë mbi mënyrën se si botët vdesin ndërsa yjet e tyre plaken.

Kepler-1658b, i cili është 2600 vjet dritë nga Toka, njihet si një planet “Jupiteri i nxehtë”.

Edhe pse i ngjashëm në madhësi me Jupiterin, planeti rrotullohet rreth yllit të tij pritës një të tetën e distancës midis Diellit tonë dhe Mërkurit, duke e bërë atë shumë më të nxehtë se gjigandi i gazit në sistemin tonë diellor.

Orbita e Kepler-1658b rreth yllit të tij pritës zgjat më pak se tre ditë – dhe ajo po shkurtohet me rreth 131 milisekonda në vit, sipas studimit të botuar në The Astrophysical Journal Letters.

“Nëse vazhdon të rrotullohet drejt yllit të tij me shpejtësinë e vëzhguar, planeti do të përplaset me yllin e tij në më pak se tre milionë vjet,” tha Shreyas Vissapragada, një postdoktor në Qendrën Harvard-Smithsonian për Astrofizikën dhe autori kryesor i studimit.

“Kjo është hera e parë që ne kemi vëzhguar prova të drejtpërdrejta për një planet që rrotullohet drejt yllit të tij të evoluar,” tha ai për AFP.

Një yll i evoluar ka hyrë në fazën “nëngjigante” të ciklit jetësor yjor, kur ai fillon të zgjerohet dhe të bëhet më i ndritshëm.

Orbita e Kepler-1658b po shkurtohet nga baticat, në një proces të ngjashëm me atë sesi oqeanet e Tokës ngrihen dhe bien çdo ditë.

Kjo shtytje dhe tërheqje gravitacionale mund të funksionojë në të dyja mënyrat – për shembull, Hëna po largohet shumë ngadalë nga Toka.

Pra, a mund të jetë Toka drejt një dënimi të ngjashëm?

“Vdekja nga ylli është një fat që mendohet se pret shumë botë dhe mund të jetë adios përfundimtar i Tokës miliarda vjet nga tani, ndërsa Dielli ynë plaket”, tha Qendra për Astrofizikë në një deklaratë.

Vissapragada tha se “për pesë miliardë vjet apo më shumë, Dielli do të evoluojë në një yll gjigant të kuq”.

Ndërsa proceset e drejtuara nga baticat që shihen në Kepler-1658b “do të nxisin prishjen e orbitës së Tokës drejt Diellit”, ai efekt mund të kundërbalancohet nga humbja e masës së Diellit, tha ai.

“Fati përfundimtar i Tokës është disi i paqartë,” shtoi ai.

Kepler-1658b ishte ekzoplaneti i parë i vëzhguar ndonjëherë nga teleskopi hapësinor Kepler, i cili u nis në vitin 2009. Megjithatë, u deshën gati një dekadë punë përpara se ekzistenca e planetit të konfirmohej në vitin 2019, tha Qendra për Astrofizikën.

Përgjatë 13 viteve, astronomët ishin në gjendje të vëzhgonin ndryshimin e ngadaltë por të qëndrueshëm në orbitën e planetit teksa kalonte fytyrën e yllit të tij pritës.

Një “surprizë e madhe” ishte se vetë planeti është mjaft i ndritshëm, tha Vissapragada.

Më parë mendohej se kjo ishte për shkak se është një planet veçanërisht reflektues, tha ai.

Por tani studiuesit besojnë se vetë planeti është shumë më i nxehtë se sa pritej, ndoshta për shkak të të njëjtave forca që po e drejtojnë atë drejt yllit të tij.