Robotët që përdorin strategjinë Hansel-and-Gretel mund të hartojnë shpellat marsiane

Studiuesit nga Universiteti i Arizonës kanë zhvilluar një mënyrë të re të mundshme për kërkimin e pasurive të paluajtshme në planetë të tjerë: robotë të vegjël që lëshojnë bukë dixhitale ndërsa eksplorojnë shpellat marsiane. Është një metodë e shkëputur drejtpërdrejt nga folklori.

Thërrmimet e bukës janë në fakt sensorë të vegjël që roveri do të mbajë së bashku me të. Ndërsa roveri lëviz nëpër një sistem shpellë të paeksploruar, ai do të lëshojë një sensor, do të vazhdojë të lëvizë nëpër sistem dhe më pas do të lëshojë një sensor tjetër kur sinjali nga sensori i mëparshëm fillon të zbehet. Hidhni një sensor, eksploroni shpellën, përsërisni. Kjo punë shërben për të hartuar sistemin e shpellës, me sensorët që dërgojnë informacionin e tyre nëntokësor tek një rover nënë që pret në sipërfaqe. Teknologjia është detajuar në një punim të botuar muajin e kaluar në Advances in Space Research.

“Një nga aspektet e reja është ajo që ne e quajmë vendosje oportuniste – ideja që ju të vendosni “thërrmimet e bukës” kur duhet dhe jo sipas një plani të planifikuar më parë,” tha autori kryesor Wolfgang Fink në një njoftim për shtyp të Universitetit të Arizonës. Fink është profesor i inxhinierisë elektrike dhe kompjuterike në Universitetin e Arizonës.

Thërrmimet e bukës do të shërbejnë si nyje në një rrjet gjigant që do të ofrojë njohuri në paraqitjet e sistemeve të ndryshme të shpellave. Ky rrjet do t’i lejojë nyjet të transmetojnë të dhëna përsëri në roverin mëmë në sipërfaqen e planetit duke dërguar të dhëna në dhe përmes çdo nyje në rrjet, gjë që do të krijojë një sinjal të fortë dhe do të parandalojë boshllëqet në rrjet nëse një nyje dështon. Kjo do të thotë gjithashtu se nuk ka nevojë për të tërhequr roverët nga shpellat në fund të misionit të tyre, pasi të dhënat transmetohen me valë, gjë që do të kursejë kohë dhe burime.

“Ata mund të kalojnë mes njëri-tjetrit dhe të kompensojnë pikat e vdekura dhe ndërprerjet e sinjalit,” tha bashkëautori Mark Tarbell, një shkencëtar kërkimor në Universitetin e Arizonës, në njoftimin për shtyp. “Nëse disa prej [nyjeve] vdesin, ka ende lidhje përmes nyjeve të mbetura, kështu që roveri mëmë nuk e humb kurrë lidhjen me nyjen më të largët në rrjet.”

Dëshira për të eksploruar sistemet e shpellave vjen nga një qasje krijuese ndaj banimit afatgjatë. Shkencëtarët kohët e fundit zbuluan se gropat në Hënë mbajnë temperatura të rehatshme, të cilat mund t’i bëjnë ato një kamping ideal për misionet e ardhshme të ekuipazhit në sipërfaqen hënore. Në mënyrë të ngjashme, planetët si Marsi mund të ofrojnë sisteme të gjera shpellash që mund të përdoren për banimin e astronautëve pasi ato ofrojnë mbrojtje nga moti i ashpër në sipërfaqe dhe rrezatimi kozmik që depërton në atmosferën e hollë të planetit.

“Tubacionet dhe shpellat e llavës do të bënin habitate perfekte për astronautët sepse nuk keni nevojë të ndërtoni një strukturë; ju jeni të mbrojtur nga rrezatimi i dëmshëm kozmik, kështu që gjithçka që duhet të bëni është ta bëni atë të bukur dhe komod”, tha Fink në deklaratën për shtyp.

Fink dhe kolegët e tij sugjerojnë gjithashtu se kjo metodologji mund të zbatohet për planetët me oqeane ose liqene të mëdha – zhytësit mund të transmetojnë të dhënat e eksplorimit në një tokëzues që noton në sipërfaqe nëpërmjet një kablloje të gjatë, me nyjet që rrisin sinjalin gjatë rrugës. Rrjeti dhe roverët mund të përdoren gjithashtu për të ndihmuar në përpjekjet e kërkimit dhe shpëtimit në Tokë pasi një fatkeqësi natyrore godet një zonë, si tërmeti i Turqisë në 2023.

E gjithë kjo për të thënë se puna e Fink dhe kolegëve të tij është ende teorike. Ekipi ka ndërtuar roverët dhe teknologjinë për t’i lejuar ata të komunikojnë me njëri-tjetrin, por hapi tjetër është ndërtimi i vërtetë i mekanizmit që do të hedhë thërrimet e bukës.