Shkëlqimi që bllokon nxehtësinë mund ta bëjë Marsin më të banueshëm për njerëzit

Ideja e transformimit të Marsit në një botë më mikpritëse për banimin njerëzor është një tipar i rregullt i fantashkencës. Por a mund të bëhet kjo në jetën reale?

Shkencëtarët tani po propozojnë një qasje të re për të ngrohur fqinjin planetar të Tokës duke pompuar grimca të projektuara – të ngjashme në madhësi me shkëlqimin e disponueshëm në treg dhe të bëra prej hekuri ose alumini – në atmosferë si aerosole për të kapur nxehtësinë që ikin dhe për të shpërndarë rrezet e diellit drejt sipërfaqes së Marsit. Ideja do të ishte të shtohej efekti natyror i serrës në Mars për të rritur temperaturën e sipërfaqes së tij me afërsisht 50 gradë Fahrenheit për një hark kohor prej një dekade.

Vetëm kjo nuk do ta bënte Marsin të banueshëm për njerëzit, por shkencëtarët që zhvilluan propozimin e shohin atë si një hap fillestar potencialisht të realizueshëm.

“Terraforming i referohet modifikimit të mjedisit të një planeti për ta bërë atë më të ngjashëm me Tokën. Për Marsin, ngrohja e planetit është një hap i parë i domosdoshëm, por i pamjaftueshëm. Konceptet e mëparshme janë fokusuar në çlirimin e gazeve serrë, por këto kërkojnë sasi të mëdha burimesh që janë të pakta në Mars”, tha shkencëtari planetar i Universitetit të Çikagos, Edwin Kite, i cili ndihmoi në udhëheqjen e studimit të botuar këtë javë në revistën Science Advances.

“Elementet kryesore të punimit tonë janë një propozim i ri për të përdorur nanogrimca të inxhinieruara për të ngrohur atmosferën e Marsit dhe modelimi i klimës që sugjeron se kjo qasje mund të jetë shumë më efikase se konceptet e mëparshme. Kjo është e rëndësishme sepse paraqet një metodë potencialisht më të mundshme për modifikimin e klimës së Marsit, e cila mund të informojë strategjitë e ardhshme të eksplorimit të Marsit,” shtoi Kite.

NASA ka dërguar rovera robotikë për të eksploruar sipërfaqen e Marsit dhe InSight Lander për të studiuar brendësinë e planetit. Programi Artemis i agjencisë amerikane të hapësirës synon të vendosë astronautët në vitet e ardhshme në sipërfaqen hënore për herë të parë që nga viti 1972 në përgatitje për misionet e ardhshme njerëzore në Mars.

Ka sfida të shumta për vendbanimet njerëzore në Mars: mungesa e oksigjenit që merr frymë, rrezatimi i dëmshëm ultravjollcë për shkak të atmosferës së tij të hollë, toka e kripur armiqësore ndaj të korrave në rritje, stuhitë e pluhurit që ndonjëherë mbulojnë pjesën më të madhe të planetit dhe më shumë. Por temperaturat e tij të ftohta janë një pengesë serioze.

“Ne propozojmë të tregojmë se ideja e ngrohjes së Marsit nuk është e pamundur. Shpresojmë që gjetja jonë të inkurajojë komunitetin më të gjerë shkencor dhe publikun për të eksploruar këtë ide intriguese,” tha autorja kryesore e studimit Samaneh Ansari, një studente doktorature në departamentin e inxhinierisë elektrike dhe kompjuterike në Universitetin Northwestern në Illinois.

Temperatura mesatare e sipërfaqes së Marsit është rreth minus 85 gradë Fahrenheit. Me atmosferën e saj të dobët, nxehtësia diellore në sipërfaqen e Marsit ikën lehtësisht në hapësirë. Propozimi do të synojë të lejojë që uji i lëngshëm të ekzistojë në sipërfaqen e Marsit, i cili ka ujë në formën e akullit në rajonet e tij polare dhe nën sipërfaqen e tij.

Shkencëtarët propozuan lëshimin e vazhdueshëm të grimcave të vogla në formë shufre – nanoshodra – në atmosferë me një shpejtësi prej rreth 8 gallon (30 litra) në sekondë për vite me radhë.

“Ideja është që ose të dërgohet materiali ose, më mirë akoma, të dërgohet mjeti i prodhimit dhe të prodhohen nanoshkollat ​​në planet pasi hekuri dhe alumini janë të bollshëm në sipërfaqen e Marsit,” tha Ansari.

Studiuesit janë të ndërgjegjshëm për mundësinë e pasojave të padëshiruara në terraformimin e një bote tjetër për të mirën e njerëzimit. Shkencëtarët, për shembull, janë të etur për të mësuar nëse Marsi ka strehuar jetë në të kaluarën – ose ndoshta aktualisht, në formën e mikrobeve nëntokësore.

“Edhe pse nanogrimcat mund të ngrohin Marsin, si përfitimet ashtu edhe kostot e mundshme të këtij kursi veprimi janë aktualisht të pasigurta. Për shembull, në rastin e pamundur që toka e Marsit të përmbajë komponime të pariparueshme toksike për të gjithë jetën që rrjedh nga Toka, atëherë përfitimi i ngrohjes së Marsit është zero,” tha Kite.

“Nga ana tjetër, nëse një biosferë fotosintetike mund të krijohet në sipërfaqen e Marsit, kjo mund të rrisë kapacitetin e sistemit diellor për lulëzimin e njeriut,” shtoi Kite. “Në anën e kostove, nëse Marsi ka jetë ekzistuese, atëherë studimi i asaj jete mund të ketë përfitime të mëdha që garantojnë mbrojtje të fuqishme për habitatin e tij.”