Shkencëtarët zbulojnë pikselin revolucionar që mund të sjellë hologramet në smartfonin tuaj
Një hulumtim i ri nga Universiteti i St Andrews hap rrugën për teknologjinë holografike, me potencialin për të transformuar pajisjet inteligjente, komunikimin, lojërat dhe argëtimin.
Në një studim të botuar së fundmi në Light, Science and Application, studiuesit nga shkolla e Fizikës dhe Astronomisë krijuan një pajisje të re optoelektronike nga përdorimi i kombinuar i Metasipëlave Holografike (HM) dhe Diodave Organike që Emetojnë Dritë (OLED).
Deri më tani, hologramet janë krijuar duke përdorur lazerë, megjithatë studiuesit kanë zbuluar se përdorimi i OLED-ve dhe HM-ve ofron një qasje më të thjeshtë dhe më kompakte që është potencialisht më e lirë dhe më e lehtë për t’u aplikuar, duke kapërcyer pengesat kryesore për përdorimin më të gjerë të teknologjisë së hologrameve.
Diodat organike që lëshojnë dritë janë pajisje me film të hollë që përdoren gjerësisht për të krijuar pikselë me ngjyra në ekranet e telefonave celularë dhe disa televizorë. Si një burim drite i sheshtë dhe që lëshon sipërfaqe, OLED-et përdoren gjithashtu në aplikime të reja si komunikimet optike pa tel, biofotonika dhe sensorët, ku aftësia për t’u integruar me teknologji të tjera i bën ato kandidate të mira për të realizuar platforma të miniaturizuara të bazuara në dritë.
Një metasipërfaqe holografike është një grup i hollë dhe i sheshtë strukturash të vogla të quajtura meta-atome – madhësia e të cilave është afërsisht sa një mijë ton gjerësia e një fijeje floku – ato janë të dizajnuara për të manipuluar vetitë e dritës. Ato mund të krijojnë holograme dhe përdorimet e tyre përfshijnë fusha të ndryshme, të tilla si ruajtja e të dhënave, anti-falsifikimi, ekranet optike, lentet me hapje të lartë numerike – për shembull mikroskopia optike dhe sensorët.
Megjithatë, kjo është hera e parë që të dyja janë përdorur së bashku për të prodhuar bllokun themelor të një ekrani holografik.
Studiuesit zbuluan se kur çdo metaatom formësohet me kujdes për të kontrolluar vetitë e rrezes së dritës që kalon nëpër të, ai sillet si një piksel i HM-së. Kur drita kalon nëpër HM, në çdo piksel, vetitë e dritës modifikohen pak.
Falë këtyre modifikimeve, është e mundur të krijohet një imazh i parapërgatitur në anën tjetër, duke shfrytëzuar parimin e ndërhyrjes së dritës, me anë të të cilit valët e dritës krijojnë modele të ndërlikuara kur bashkëveprojnë me njëra-tjetrën.
Profesori Ifor Samuel, nga Shkolla e Fizikës dhe Astronomisë, tha: “Jemi të emocionuar që po demonstrojmë këtë drejtim të ri për OLED-të. Duke kombinuar OLED-të me metasipërfaqet, ne gjithashtu hapim një mënyrë të re për gjenerimin e hologrameve dhe formësimin e dritës.”
Andrea Di Falco, profesor i nano-fotonikës në Shkollën e Fizikës dhe Astronomisë, tha: “Metasipërfaqet holografike janë një nga platformat materiale më të gjithanshme për të kontrolluar dritën. Me këtë punë, ne kemi hequr një nga barrierat teknologjike që pengojnë adoptimin e metamaterialeve në aplikimet e përditshme. Ky zbulim i madh do të mundësojë një ndryshim të madh në arkitekturën e ekraneve holografike për aplikime në zhvillim, për shembull, në realitetin virtual dhe të shtuar.”
Profesori Graham Turnbull, nga Shkolla e Fizikës dhe Astronomisë, tha: “Ekranet OLED normalisht kanë nevojë për mijëra pikselë për të krijuar një pamje të thjeshtë. Kjo qasje e re lejon që një imazh i plotë të projektohet nga një piksel i vetëm OLED!”
Deri më tani, studiuesit mund të krijonin vetëm forma shumë të thjeshta me OLED-ët, gjë që kufizonte përdorshmërinë e tyre në disa aplikime. Megjithatë, ky zbulim i madh hap rrugën drejt një ekrani metasipërfaqësor të miniaturizuar dhe shumë të integruar.