Veshja e re hapësinore e kthen urinën në ujë të pijshëm në pak minuta

Astronautët në misionet e ardhshme të NASA-s mund të pinë urinë të ricikluar nga brenda veshjeve të tyre hapësinore pasi studiuesit dolën me një qasje të re për menaxhimin e mbetjeve.

Shkencëtarët në Universitetin Cornell në SHBA zbuluan një sistem prototip filtrimi që filtron ujërat e zeza në ujë të pijshëm brenda vetëm pesë minutave.

Modeluar sipas ‘kostumit’ në serinë fantastiko-shkencore Dune, studiuesit thonë se kostumi hapësinor mund të vendoset në programin Artemis të NASA -s, i cili synon të kthejë njerëzit në sipërfaqen e Hënës për herë të parë në më shumë se 50 vjet.

Metodat aktuale për trajtimin e mbetjeve njerëzore gjatë veshjes së kostumeve hapësinore janë përmes një veshjeje të pakëndshme dhe johigjienike të stilit të pelenave për të rriturit. Sistemi i ri përdor procesin e osmozës për të filtruar ndotësit nga urina dhe për ta transformuar atë në ujë të pijshëm.

“Dizajni përfshin një kateter të jashtëm me bazë vakum që çon në një njësi të kombinuar osmozë përpara-prapa, duke siguruar furnizim të vazhdueshëm me ujë të pijshëm me mekanizma të shumëfishtë sigurie për të siguruar mirëqenien e astronautëve,” tha Sofia Etlin, një anëtare e stafit kërkimor në Weill Cornell Medicine dhe Universiteti Cornell.

“Për më tepër, astronautët aktualisht kanë vetëm një litër ujë në dispozicion në çantat e tyre të pijeve me veshje. Kjo është e pamjaftueshme për shëtitjet hapësinore të planifikuara dhe më të gjata, të cilat mund të zgjasin dhjetë orë dhe madje deri në 24 orë në rast emergjence.

Studiuesit tani planifikojnë të testojnë modelin në kushte të simuluara të mikrogravitetit përpara se ta vendosin atë në misionet aktuale hapësinore.

Dizajni i ri i kostumit hapësinor u detajua në revistën Frontiers in Space Technology të Premten, në një punim të titulluar “Higjiena e përmirësuar e astronautëve dhe efikasiteti i misionit: një qasje e re për menaxhimin e mbetjeve me veshje dhe rikuperimin e ujit në shëtitjet në hapësirë”.

“Në përgjigje të vështirësive me të cilat janë përballur astronautët me higjienën personale dhe performancën dhe efikasitetin e punës gjatë EVA-ve [aktivitetet jashtë rrugës], ne projektuam një sistem të ri të grumbullimit dhe filtrimit të urinës për gjeneratën e ardhshme të kostumeve hapësinore,” vunë në dukje studiuesit në punim.

“Me të kuptuarit e kufizimeve të hapësirës dhe kapacitetit të baterisë së kostumeve hapësinore, ne argumentojmë se ia vlen kompensimi për performancë të përmirësuar dhe ujë të mjaftueshëm në rast të një skenari emergjence.”