Studiuesit gjetën fosile merimangash të ndezura në jug të Francës

Një ekip studiuesish që studionin fosilet e merimangave 22.5 milionë vjeçare nga Aix-en-Provence u befasuan kur dëmtuesit e gurëzuar shkëlqenin nën një mikroskop fluoreshent. Fluoreshenca ka të ngjarë për shkak të rrethanave të fosilizimit, tha grupi.

Merimangat jetuan gjatë fundit të epokës oligocene, në një mjedis liqenor ose lagunor. Shtresa shkëmbore në të cilën ata u gjetën është aq e pasur me insekte të fosilizuara sa që njihet si shtrati i insekteve dhe është studiuar që nga fundi i viteve 1700.

Në këtë rast, studiuesit që inspektuan fosilet e merimangave donin të kuptonin saktësisht se cilat kushte nxitën kushte kaq të mira ruajtjeje dhe zbuluan fluoreshencën në proces. Hulumtimi i tyre është publikuar sot në Communications Earth & Environment.

“Autofluoreshenca që vëzhguam këtu është rezultat i përbërjes kimike të matricës së shkëmbinjve dhe mbetjeve biologjike të ndryshuara, por asgjë në lidhje me autofluoreshencën nuk është unike për vetë merimangat,” tha Alison Olcott, një paleontologe kimike në Universitetin e Kansasit dhe autori kryesor i punimit, në një email.

Pra, nuk ka asnjë rrëfim të lashtë Spider-Man këtu. Merimangat ishin artropodë mjaft normalë në jetë, pa shkëlqim në ekzoskeletet e tyre të forta. Megjithatë, nën mikroskopin fluoreshent, detajet e anatomisë së tyre – si një bark dhe kthetra – u theksuan.

Duke përdorur një mikroskop elektronik skanues, ekipi gjeti shumë mikrofosile sferike dhe në formë gjilpërash që mbulonin të njëjtin shkëmb si merimanga. Më pas, duke iu nënshtruar fosilit spektroskopisë së rrezeve X me shpërndarje energjie (e cila zbulon një hartë elementare të një objektivi), ekipi përcaktoi se mikrofosilet përbëheshin nga silicë.

Shumica e mikrofosileve ishin diatome, alga të silicifikuara që dominojnë akoma sot oqeanet e Tokës. Studiuesit besojnë se diatomet ruajtën organizmat e indeve të buta në këtë mjedis të lashtë; konkretisht, dyshekët e mikroalgave të quajtura substanca polimerike jashtëqelizore stabilizuan kiminë e merimangave dhe i mbronin ato nga degradimi. Polimere të ndryshme në fosil bëjnë që ai të fluoreshojë automatikisht nën ndriçim specifik.

“Nëse keni hasur ndonjëherë në një rrogoz ngjitës që duket si një gomone shumëngjyrëshe mbi një liqen ose pellg ose në një shkëmb apo edhe në një pellg në trotuar, ju keni parë EPS,” tha Olcott, “si ajo është ajo që ndihmon biofilmin të ngjitet së bashku dhe të ngjitet në sipërfaqe.” Olcott shtoi se arinjtë gomë përdorin EPS bakteriale si trashës, kështu që me siguri e keni ngrënë edhe ju.

Studiuesit teorizuan se rruga e merimangave drejt ruajtjes ndodhi kështu: artropodët u zhvendosën në sipërfaqen e një liqeni ose lagune mbi një shtrojë diatomesh, e cila u fundos në dyshemenë e sedimentit. Të ngulitura në diatome, merimangat më pas përjetuan ngjeshjen normale të sedimenteve që shkakton formimin e fosileve.

Nuk është hera e parë që Universiteti i Kansasit ka bërë kërkime mbi merimangat e fosilizuara me shkëlqim. Në vitin 2019, Paul Selden – një bashkëautor në punimin e ri – prodhoi kërkime mbi sytë e ruajtur me shkëlqim të një merimange 100 milionë vjeçare, siç raportohet nga Gizmodo. Ndoshta nuk do të jetë as hera e fundit. Ekipi planifikon të studiojë depozita të tjera përveç zonës në Aix, për të parë se sa ruajtja e fosileve të ngjashme mund të lidhet me dyshekët e diatomeve diku tjetër.

Për të parafrazuar Neil Armstrong, ky është një hap i vogël për paleontologjinë, tetë hapa të vegjël për nëndisiplinën e autofluoreshencës fosile.